Không chỉ có vậy chúng còn có rất nhiều các tác dụng tốt cho cơ thể như điều trị cao huyết áp, thổ huyết, giải độc rắn cắn… mà chưa được nhiều người biết đến.
Hôm nay Cây Thuốc Dân Gian sẽ giới thiệu với bạn đọc toàn bộ thông tin bao gồm đặc điểm, thành phần, công dụng và một số lưu ý khi sử dụng hoa mào gà.
Mục Lục
Hoa mào gà là cây gì
- Cây mào gà còn có các tên gọi: Cây mồng gà, Cây kê đầu, Cây kê quan hoa, Cây kê công hoa hay Cốt tử hoa.
- Tên khoa học là Celosia Cristata.
- Thuộc chi Celosia.
- Họ Dền (Amarathaceae).
Mào gà thuộc loại thân thảo, là giống cây sống dai, cao từ 45 – 90cm, thân cây thẳng, có phân nhánh và nhẵn.
Lá thường có hình trái xoan có phiến hoặc có hình ngọn giáo nhọn, màu xanh xám gân lá đỏ.
Hoa mào gà có hình dáng lạ, không cuống, mọc thành cụm, cụm hoa dày xòe ra thành hình quạt trông giống mào gà của con gà trống. Cũng có những dạng cây cho hoa cụm mảnh, dài và pha giũa các màu đỏ, vàng…
Hoa mào gà đỏ (Celosia Cristata L) là phổ biến, ngoài ra cũng có hoa màu vàng, cam hay trắng.
Quả hình trái xoan hoặc tròn, chứa 1-9 hạt đen bóng.
Mào gà là loại cây ưa ánh sáng, sinh trưởng trong môi trường khí hậu nóng ẩm. Cây thường ra hoa vào khoảng tháng 7 đến tháng 9, và ra quả sau đó vào tháng 10, tháng 11.
Phân bố Hoa mào gà
Cây mào gà có nguồn gốc từ Ấn Độ, được dùng nhiều ở Tây phi, Trung Phi và Đông Nam Á như một loại ngũ cốc. Đặc biệt là một loại rau quan trọng của người dân ở miền Nam Nigeria với tên gọi khác là soko.
Ở Việt Nam nó được trồng phổ biến ở đình chùa và xung quanh nhà như một cây cảnh trang trí.
Thành phần của Hoa mào gà
Hoa mào gà có chứa nhiều chất dinh dưỡng, trong đó có hoạt chất tự nhiên như đạm, chất béo và axit amin, các vitamin B1, B12, C, D, E…, và 12 nguyên tố vô lượng. Và gồm 50 loại men thiên nhiên (bao gồm enzim và coenzim).
Đặc biệt hàm lượng chất đạm (protein) lên tới 73%, vì vậy chúng được coi là một loại thức ăn bổ dưỡng.
Trong y học cổ truyền, mào gà có tính mát, vị ngọt, giúp thanh nhiệt, trừ thấp, chỉ huyết, lương huyết. Đông y sử dụng cụm hoa, mầm non và hạt của cây để làm thuốc.
Hoa sẽ được thu hoạch vào mùa thu, sau đó loại bỏ tạp chất. Hạt hoa sẽ đc phơi và sấy khô.
Công dụng của hoa mào gà
1. Chữa bệnh trĩ ra máu
Lấy 8-15g hoa và hạt mào gà đỏ sắc uống. Hoặc có thể phơi khô, tán nhỏ, viên hoàn, chia ra uống nhiều lần trong ngày.
(Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam – Đỗ Tất Lợi)
2. Chữa dạ dày, ruột chảy máu, tử cung xuất huyết, lỵ ra máu, đại tiện ra máu, kinh nguyệt dài ngày không dứt
Lấy 10g hoa mào gà đỏ khô hoặc 25-30g tươi sấy khô, tán nhỏ. Chia ra uống nhiều lần trong ngày, mỗi lần 1-2g.
(Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam – Đỗ Tất Lợi)
3. Chữa sau sinh đẻ ra máu hôi, không thông, đau bụng
Dùng 30g hoa mào gà trắng sắc nước uống.
(Thuốc đặc trị gia truyền – Nguyễn Kiều)
4. Chữa bệnh lỵ lâu ngày đi ra máu mũ
Dùng 20g hoa mào gà trắng và 20g hoa đỏ cùng sắc uống.
Lưu ý: Không dùng phương thuốc này nếu lỵ mới phát hiện có tích trệ.
(Thuốc đặc trị gia truyền – Nguyễn Kiều)
5. Chữa đau mắt sưng đỏ, chói, sợ choáng, chảy nước mắt và đau đầu
Bài thuốc:
- Thanh tương tử (hạt mào gà): 12g;
- Lá Dâu: 12g;
- Hoa Cúc vàng: 12g;
- Cỏ Tháp bút: 12g;
- Cỏ Thanh ngâm (Thăm ngăm): 4g.
Cách dùng:
- Tất cả sắc uống và xông mắt.
(Thuốc đặc trị gia truyền – Nguyễn Kiều)
6. Chữa hen phế quản
Dùng 30g hoa mào gà khô sắc uống.
Hoặc bài thuốc:
- Hoa mào gà: 30g;
- Lá Hen (Bồng hồng): 20g;
- Lá Xương sông: 20g;
- Dây Tơ hồng (sao): 20g.
Cách dùng:
- Tất cả sắc uống.
(Thuốc đặc trị gia truyền – Nguyễn Kiều)
7. Chữa lở ngứa và trĩ ra máu
Dùng lá mào gà tươi nấu nước để ngâm rửa hoặc giã nát xoa đắp.
(Thuốc đặc trị gia truyền – Nguyễn Kiều)
Một số lưu ý khi sử dụng cây mào gà
Những người can thận hư, hoặc có bệnh Baseđô, đồng tử mở rộng thì không được dùng.
Đối với những người bị béo quá mức, béo phì hoặc những người bị u cục thì không nên dùng mào gà. Nếu dùng phải có sự chuẩn đoán và cho phép của bác sĩ.
Do rau mào gà trắng có tính nê trệ nên những người tiêu hóa kém, khó tiêu hoặc những người sợ lạnh, lạnh tứ chi… thì không nên dùng.
Hoa mào gà còn được các bà nội trợ sử dụng như một món ăn bổ dưỡng trong thực đơn hàng ngày. Một vài món ngon như hoa mào gà đỏ xào tôm nõn, thịt vịt xào mào gà giúp bổ âm, giải phong nhiệt… Canh rau mào gà trắng có tác dụng thanh nhiệt, giải khát thích hợp cho những người bị táo bón.
Trên đây là toàn bộ thông tin hữu ích mà cây thuốc dân gian muốn chia sẻ cho bạn đọc. Nếu có thắc mắc gì về loài cây này bạn đọc có thể thảo luận bên dưới bài viết nhé.
