Cây Trinh Nữ Hoàng Cung và 18+ Tác dụng hay chị em cần phải biết

Trinh nữ hoàng cung là loại cây thuốc quý có nhiều tác dụng hay như chữa chứng u xơ tuyến tiền liệt, viêm họng hạt, u nội tạng, u da, kìm hãm sự phát triển của các tế bào ung thư vú, đại tràng, cổ tử cung, đặc biệt khả năng chữa chứng bệnh nang buồng trứng, u xơ tử cung ở phụ nữ.

Trong bài viết này, Cây thuốc dân gian sẽ cung cấp cho bạn đọc đầy đủ thông tin về đặc điểm nhận dạng cũng như cụ thể các công dụng của cây trinh nữ hoàng cung nhé.

Trinh nữ hoàng cung là cây gì

• Trinh nữ hoàng cung còn được gọi với các tên khác như Hoàng cung trinh nữ, Tỏi Thái Lan, Tây nam văn châu lan, Thập bát học sĩ (Trung Quốc).
• Tên khoa học là Crinum latifolium L.
• Thuộc họ nhà Thủy tiên Amaryllidaceae.

Sở dĩ có tên Trinh nữ hoàng cung là bởi cây này được dụng để chữa bệnh cho những phụ nữ đang còn trinh tiết được tuyển chọn vào cung vua.

Tuy nhiên không được vua chú ý đến nên mắc một vài bệnh riêng của những phụ nữ khác sống trong cùng hoàn cảnh.

Đặc điểm nhận dạng trinh nữ hoàng cung

Trinh nữ hoàng cung thuộc nhóm cây cỏ có thân hành giống củ hành tây to, với đường kính từ 10-15cm.

Các bẹ lá úp vào nhau tạo thành một thân giả dài từ 10-15cm, có nhiều lá mỏng dài từ 80-100cm, rộng từ 3-8cm, có lượn sóng hai bên mép lá.

Mặt trên lá lõm thành rãnh, mặt dưới thì có một sống lá nổi rất rõ, gân lá song song, đầu bẹ lá phần sát đất có màu đỏ tím.

Hoa mọc thành tán trên một cán hoa dài từ 30-60cm, mỗi tán có từ 6-18 hoa. Cánh hoa có màu trắng và vài điểm màu tím đỏ.

Trên thân hành mọc thêm nhiều củ nhỏ non, có thể tách ra để trồng cây mới.

Phân bố, thu hái và chế biến trinh nữ hoàng cung

Trước kia người ta cứ tưởng trinh nữ hoàng cung chỉ mọc ở Thái Lan và Campuchia. Thực tế ở nước ta chúng cũng mọc từ rất lâu rồi và cả ở ba miền Bắc, Trung và Nam.

Tại Việt Nam, người ta dùng lá trinh nữ hoàng cung tươi làm thuốc, hay cũng có thể thái nhỏ phơi khô hoặc sao vàng để bảo quản dùng dần.

Ở một số nước khác, người ta lại chỉ dùng thân hành hoặc cán hoa, cũng thái nhỏ phơi khô.

Thành phần hóa học của trinh nữ hoàng cung

Vào năm 1984 Ghosal (người Ấn Độ), người ta đã tiến hành phân lập và tìm ra trong cán hoa trinh nữ hoàng cung một loại glucoancaloit có tên là latisolin. Khi thủy phân bằng enzym cho ra một aglycon là latisodin.

Ghosal cùng Shibnath còn tiến hành phân lập thân hành (thời điểm ra hoa) thu được lycorin, ambelin, pratorimin và hai ancaloit pyrolophenanthrindon mới là pratosin và pratorimin.

Tới năm 1986, Ghosal lại tách được từ trinh nữ hoàng cung một vài dẫn chất ancaloit có khả năng chống lại ung thư crinafolidin và crinafolin.

Sang năm 1989, từ dịch ép cán hoa trinh nữ hoàng cung chiết được hai ancaloit mới là 2-epipancrassidin và 2-epilycorin có nhân pyrrolophennanthridin.

Tại Nhật Bản, một số nhà khoa học cũng tìm ra một vài ancaloit khác trong trinh nữ hoàng cung (Kobayashi Shigenru., Tomoda. Masashi, vol. 102. 3236s và 128865c, 21140k).

Công dụng và liều dùng trinh nữ hoàng cung

Từ xưa, người dân đã biết dùng cây trinh nữ hoàng cung để chữa u xơ và ung thư tuyến tiền liệt ở nam, u xơ và ung thư tử cung ở nữ.

Cách làm như sau: Lấy 3 lá hoàng cung trinh nữ tươi cắt khúc 1-2cm, sao khô hơi vàng, sắc nước uống trong ngày.

Uống 7 ngày nghỉ 7 ngày, rồi lại uống tiếp 7 ngày, cứ tiếp tục cho đến khi dùng đủ 63 lá.

Một số người còn kết hợp uống nước sắc trinh nữ hoàng cung với một đơn thuốc bổ thận bao gồm các vị: 8g chế viễn chí, 12g trạch tả, 12g đảng sâm, 12g hoài sơn, 12g quảng bì, 12g ngưu tất, 12g hắc đỗ trọng, 8g chích thảo, 8g sơn thù nhục, 8g trích hoàng kỳ, 12g phục linh, 16g hắc táo nhân, 12g nhục thung dung, 8g mẫu đơn, 12g câu kỷ tử, 12g thục địa, 8g bạch truật và 12g liên nhục.

Khi phối hợp hai đơn thuốc này ta cần 10 thang thuốc bổ thận, chia ra làm 3 lần uống, lần đầu 4 thang, lần thứ hai 3 thang và lần thứ ba 3 thang. Mỗi lần uống như vậy kết hợp luôn với một đợt uống trinh nữ hoàng cung.

Tác dụng của trinh nữ hoàng cung

Cùng tham khảo công dụng của cây trinh nữ hoàng cung thông qua một số bài thuốc bên dưới đây:

1. Chữa u tiền liệt tuyến, u xơ tử cung, u nang buồng trứng, u vú, viêm loét dạ dày

Có thể sử dụng lá hoàng cung trinh nữ tươi hoặc khô theo cách dưới đây:

• Nếu dùng lá tươi: Lấy 3 lá dài cỡ 5 tấc, rửa sạch, thái khúc nhỏ, sắc cùng 2 chén nước cho tới khi còn phần tư. Chia thành 3 lần uống trong ngày sau mỗi bữa ăn.
• Nếu dùng lá khô: Lấy 200g lá khô sắc cùng 2 chén nước tới khi còn phần tư, chia ra uống 3 lần trong ngày sau mỗi bữa ăn.

Cả hai các làm trên đều uống mỗi đợt từ 20-25 ngày, nghỉ 10 ngày rồi uống đợt tiếp theo. Hoặc cũng có thể uống liên tiếp rồi nghỉ, với nữ 49 ngày, với nam 64 ngày.

2. Trị các loại khối u như u nội tạng, u da, ngăn chặn sự tăng trưởng của tế bào ung thư vú, đại tràng, cổ tử cung

Lấy 20g lá hoàng cung trinh nữ, 10g xuyên điền thất, 50g lá đu đủ khô và 20g nga truật.

Tất cả sắc cùng 3 chén nước đến khi còn 1 chén, chia ra uống 3 lần trong ngày sau mỗi bữa ăn.

3. Chữa u xơ tuyến tiền liệt

Cũng có hai cách là dùng lá hoàng cung trinh nữ tươi hoặc khô như sau:

• Với lá tươi: Cần 3 lá dài cỡ 5 tấc, rửa sạch, thái khúc nhỏ. Cho 2 chén nước vào sắc đến khi còn nửa chén, chia ra uống 3 lần trong ngày sau mỗi bữa ăn.
• Với lá khô: Lấy 200g lá khô trần qua nước sôi, vớt để ráo nước. Sắc cùng 2 bát nước tới khi còn nửa bát. Chia ra uống 3 lần trong ngày sau mỗi bữa ăn.

Lưu ý: Đơn thuốc này có thể gây tác dụng phụ là yếu sinh lý, vì vậy để phòng ngừa trường hợp này cần bổ sung thêm đinh lăng vào đơn thuốc.

Có thể dùng lá đinh lăng khô 200g hoặc lá tươi 50g. Khi sắc cần đổ nước ngập dược liệu để mang lại hiệu quả cao nhất.

4. Hỗ trợ điều trị bệnh ung thư dạ dày

Các bệnh nhân ung thư dạ dày đang trải qua hóa trị và xạ trị thì có thể kết hợp dùng lá cây trinh nữ hoàng cung để gia tăng sức đề kháng của cơ thể.

Lý do là bởi khi chiết bằng nước nóng, hoàng cung trinh nữ có khả năng ngăn chặn sự tăng trưởng của các tế bảo ung thư, kích thích tế bào lympho-T hoạt động và phát triển.

Phương pháp này đã được Viện hàn lâm Bungari và Áo nghiên cứu và công bố trong tạp chí Y học quốc tế.

5. Kích thích tăng cường miễn dịch

Các nhà khoa học đã tiến hành thí nghiệm cho chuột nhắt trắng uống cao chiết nước nóng từ cây trinh nữ hoàng cung.

Kết quả cho thấy khả năng hoạt hóa mạnh các tế bào lympho trong máu, từ đó kích thích sự sản sinh tế bào lympho T. Mà lympho T lại đóng vai trò quan trọng trong trung tâm miễn dịch qua trung tâm tế bào.

6. Chống oxy hóa

Qua nghiên cứu, các nhà khoa học cho biết loại dược liệu có chỉ số ORAC cao (chỉ số đo lường mức độ hấp thụ gốc oxy hóa) sẽ có khả năng ức hế các gốc tự do. Do đó, giản tiếp tăng khả năng phòng ngừa và điều trị khối u.

7. Chống viêm

Các hoạt chất flavonoid, alkaloid, lycorin có khả năng ức chế một số virus, vi khuẩn phát triển.

Ngoài các hoạt chất đó, trinh nữ hoàng cung còn chứa crinamidin là hoạt chất chống viêm cực hiệu quả.

Do đó, chúng được dùng để điều trị mụn nhọt, lở loét, viêm khớp, nhiễm trùng, viêm dạ dày tá tràng… đặc biệt là viêm phụ khoa.

8. Tăng cường bảo vệ tế bào thần kinh

Trimethyltin là chất có độc tính cao tác động tới hệ thần kinh trung ương, các nhà khoa học đã tiến hành tiêm chất này lên chuột nhắt trắng.

Sau đó cho chúng uống cao chiết từ trinh nữ hoàng cung, kết quả cho thấy khả năng bảo vệ các tế bào thân kinh ở mức độ nhất định.

Các bài thuốc trị bệnh từ trinh nữ hoàng cung

1. Hỗ trợ điều trị các bệnh u xơ và các bệnh phụ khoa

Bài thuốc 1: Lấy 20g lá sắc với nước lượng vừa đủ, chia ra uống trong ngày.

Bài thuốc 2: Lấy 20g trinh nữ hoàng cung, 6g hương tử tư và 12g sao đen. Sắc với nước, chia ra uống 2-3 lần trong ngày.

Bài thuốc 3: Lấy 20g trinh nữ hoàng cung, 20g dứa dại, 20g ngải cứu tươi, 12g ích mẫu, 6g hương tư tử và 20g lá sen. Tất cả sắc nước uống trong ngày.

Bài thuốc 4: Lấy 5-7 lá khô hoặc tươi, 20g lá xạ đen và 40g thân xạ đen. Tất cả sắc với 5 chén nước đến khi còn lại 2 chén, chia ra uống trong ngày.

Bài thuốc 5: Lấy 20g trinh nữ hoàng cung, 12g rễ cây cỏ xước, 20g hạ thảo khô, 6g hương tư tử và 8g hoàng cầm. Sắc với nước uống trong ngày.

2. Chữa viêm lộ tuyến

Nếu dùng khô: Sắc 300g lá khô với nước. Chia ra uống 3 lần trong ngày. Uống theo nhiều liệu trình, mỗi liệu trình 20 – 25 ngày, sau đó nghỉ 10 ngày rồi uống tiếp.

Nếu dùng tươi: Rửa sạch và cắt nhỏ 3 lá tươi, sắc với nước. Chia ra uống 3 lần trong ngày sau mỗi bữa ăn. Mỗi liệu trình 7 ngày, nghỉ 7 ngày giữa các liệu trình.

Kết hợp vị thuốc khác: Lá trinhh nữ hoàng cung 20g, nga truật 20g, xuyên điền thất 10g và lá đu đủ khô 10g. Sắc với nước, chia ra uống 3 lần trong ngày sau mỗi bữa ăn. Mỗi liệu trình kéo dài 49 ngày.

3. Hỗ trợ điều trị ung thư

Dùng để hỗ trợ điều trị ung thư vú, ung thư cổ tử cung, ung thư đại tràng bằng cách như sau:

Bài thuốc: 20g trinh nữ hoàng cung, 5g lá đu đủ khô, 10g xuyên điền thất và 20g nga truật. Sắc với lượng nước vừa đủ đến khi còn 1 chén thuốc, uống hết trong ngày.

4. Hỗ trợ trị u tuyến tiền liệt, đái đêm, đái dắt, đái buốt

Bài thuốc 1: Lấy 20g dược liệu sắc với nước, chia ra uống 2-3 lần trong ngày.

Bài thuốc 2: Lấy 20g lá dược liệu, 6g hương tư tử và 12g xa tiền tử. Sắc với nước, chia ra uống 2-3 lần trong ngày.

Bài thuốc 3: Lấy 20g lá dược liệu, 12g rễ ngưu tất nam, 20g huyết giác, 6g hương tư tử và 10g ba kích. Tất cả sắc với nước, chia ra uống 2-3 lần trong ngày.

5. Hỗ trợ điều trị bệnh ung thư dạ dày

Bài thuốc: Lấy lá trinh nữ hoàng cung 20g, lá đu đủ khô 50g, xuyên điền thất 10g, nga truật 20g. Sắc nước, chia ra uống 3 lần trong ngày.

6. Bài thuốc trị ho, viêm họng hạt, viêm phế quản

Bài thuốc 1: Lấy 20g lá trinh nữ hoàng cung, 6g cam thảo dây, 20g tang bạch bì và 10g ô phiến (xạ can). Sắc với nước, chia ra uống 3 lần trong ngày.

Bài thuốc 2: Lấy 1/3 lá trinh nữ hoàng cung tươi và 3g cây dằng xay. Hai vị rửa sạch, co thêm vài hạt muối nhai và ngậm mỗi ngày.

Bài thuốc 3: Lấy 20g trinh nữ hoàng cung, 12g lá bồng bồng, 12g táo chua và 6g hương tư tử. Sắc với nước, chia ra uống 3 lần trong ngày.

7. Trị bướu cổ

Bài thuốc 1: Lấy 5 lá tươi rửa sạch rồi thái nhỏ, mang sắc nước. Chia ra uống 3 lần trong ngày.

Bài thuốc 2: Mỗi ngày lấy 50g lá khô trần qua nước nôi, chờ ráo, sắc nước. Chia ra uống 3 lần trong ngày.

8. Trị mụn nhọt

Bài thuốc 1: Lấy lá tươi mang giã nát, sao cho nóng, đắp trực tiếp lên chỗ mụn nhọt cho tới khi nguội hẳn.

Bài thuốc 2: Lấy 20g trinh nữ hoàng cung 20g, 6g cườm thảo đỏ (cam thảo dây) và kim ngân hoa 20g. Sắc nước, chia 2-3 uống trong ngày.

Bài thuốc 3: Lấy 20g trinh nữ hoàng cung 20g, 6g cườm thảo đỏ và 20g bèo cái. Sắc với nước. Sắc nước, chia 2-3 uống trong ngày.

9. Trị dị ứng da, da nổi mẩn ngứa

Bài thuốc: 20g trinh nữ hoàng cung, 6g cườm thảo đỏ, 12g ké đầu ngựa và 20g ngân hoa thang. Sắc nước, chia 2-3 uống trong ngày.

10. Phục hồi chấn thương, giảm đau khớp, làm tan máu bầm

Bài thuốc 1: Dùng lá rửa sạch, sao lửa nhỏ cho tới khi nóng, đắp lên chỗ đau nhức, chấn thương, bầm máu.

Bài thuốc 2: Dùng thân rửa sạch, nướng nóng, mang giã nát, rồi đắp lên chỗ bầm tím, sưng đau. Mỗi ngày làm 2-3 lần.

Bài thuốc 3: Lấy 20g trinh nữ, 20g lá cối xay (dằng xay), 20g dây đau xương, 6g quốc lão (cam thảo) và 20g huyết giác. Sắc nước, chia 2-3 uống trong ngày.

Lưu ý khi dùng cây trinh nữ hoàng cung

Trinh nữ hoàng cung có khả năng trị bệnh rất tốt, tuy nhiên nó vẫn là một loại dược liệu, nếu dùng quá liều hoặc không đúng cách có thể hiệu quả không được như mong muốn hoặc gây tác dụng phụ.

Cho nên, cần chú ý các vấn đề sau:

Người không nên dùng: Người có thai, trẻ dưới 36 tháng, người có chức năng gan thận suy giảm nặng, người mẫn cảm với thành phần của dược liệu.

Cần phân biệt: Dễ nhầm lẫn với cây lan huệ và cây nang trắng. Có thể dẫn tới ngộ độc hoặc nguy hiểm đến tính mạng.

Thời điểm dùng: Nên uống khi đã ăn no.

Kiêng với: Trong thời gian dùng trinh nữ hoàng cung, không nên dùng cà pháo, rau muống, đậu xanh, măng chua…

Bắt đầu dùng: Với liều lượng nhỏ để theo dõi phản ứng của cơ thể.

Biểu hiện: Khi dùng có thể gặp tình trạng hơi mẩn ngứa, đau bụng hoặc và tiêu chảy. Nếu nhẹ thì sau 2-3 là hết, có thể dùng tiếp. Nếu nặng thì cần ngưng ngay.

Tìm hiểu kĩ: Nếu đang dùng thuốc khác, thì cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng trinh nữ hoàng cung, để tránh việc tương tác xấu với thuốc.

Trên đây là toàn bộ thông tin về đặc điểm và tác dụng của cây trinh nữ hoàng cung Cây Thuốc Dân Gian đã tổng hợp và chia sẻ đến bạn đọc. Hy vọng bài viết sẽ mang lại nhiều kiến thức bổ ích.

Bạn đọc cần lưu ý tham khảo ý kiến thầy thuốc trước khi áp dụng theo hướng dẫn trong bài viết này để có thể sử dụng đúng cách cũng như mang lại hiệu quả cao nhất.